Vệ binh Giáo hoàng là đội quân nhỏ nhất thế giới người Thụy Sĩ chịu trách nhiệm về sự an toàn của Giáo hoàng, họ làm nhiệm vụ hộ tống Giáo hoàng, canh gác Dinh Giáo hoàng và Thành phố Vatican.

Các quân nhân này được Nhà thờ Công giáo La Mã thuê đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Giáo hoàng, họ phải làm lễ tuyên thệ trung thành với Giáo Hoàng trong một buổi lễ tại Tòa án Belvedere. Như thường thấy đối với bất kỳ đoàn quân tinh nhuệ nào, người được tuyển chọn phải vượt qua nhiều quy định gắt gao. Để được tuyển chọn vào Lực lượng Vệ binh Thụy Sĩ, những người được tuyển phải là nam giới theo đạo Công giáo La Mã, chưa kết hôn, có quốc tịch Thụy Sĩ, từ 19 đến 30 tuổi và cao ít nhất 1m74, không bị dị tật về thể chất, phải có bằng tốt nghiệp chuyên môn hoặc bằng trung học, đã hoàn thành khóa huấn luyện cơ bản trong quân đội Thụy Sĩ, riêng những sĩ quan chỉ huy đều thuộc dòng dõi quý tộc.

Nhiệm vụ chính của Vệ binh Thụy Sĩ là canh gác và bảo vệ Giáo hoàng, họ cũng đóng vai trò là quân đội riêng của quốc gia Vatican. Trong thời gian nếu chưa có Giáo hoàng cầm quyền, họ phục vụ Nhà thờ của các Hồng y. Vệ binh Thụy Sĩ cũng thực hiện các nhiệm vụ nghi lễ với tư cách là vệ sĩ danh dự trong các buổi lễ của Giáo hoàng và các sự kiện chính thức khác của Vatican như chiêu đãi các nguyên thủ quốc gia, các quốc vương và cả trình diễn trước khán giả.

Dễ dàng nhận ra các Vệ binh này trong bộ đồng phục sọc xanh, vàng cam và đỏ nổi tiếng của họ có từ thời Phục hưng. Đó là một trong những bộ quân phục lâu đời nhất được sử dụng liên tục cho tới ngày nay. Áo bó chẽn có sọc màu theo quy định của hoàng hậu Medici: đỏ, xanh đậm và vàng sậm. Sự khác nhau từ những chiếc áo choàng, màu sắc lông vũ gắn trên mũ, đôi khi là áo giáp cũng nhằm để phản biệt các cấp bậc khác nhau. Trong trang phục truyền thống, những vệ binh này được trang bị kiếm và giáo mác, nhưng họ cũng được đào tạo về cách sử dụng vũ khí hiện đại và các kỹ thuật chống khủng bố. Khu vực sinh sống của Lực lượng Vệ binh Giáo Hoàng nằm ở rìa phía bắc Quảng trường Thánh Peter, bên cạnh cung điện Vatican.

Trong lịch sử các vương triều Châu Âu, lính đánh thuê Thụy Sĩ từ lâu đã nổi tiếng là những người lính giỏi nhất trên thế giới - học giả La Mã cổ đại Tacitus đã tuyên bố, “Người Helvetians là một dân tộc chiến binh nổi tiếng về lòng dũng cảm”- họ đã phục vụ các quyền lực cai trị tại nhiều nước châu Âu, đặc biệt ở Pháp và Tây Ban Nha. Các lính đánh thuê Thụy Sĩ bắt đầu phục vụ cho các Giáo hoàng từ cuối thế kỷ 14 qua đến thế kỷ 15. Năm 1505, giám mục người Thụy Sĩ (sau này là hồng y) Matthäus Schiner, thay mặt cho Giáo hoàng Julius II, thành lập một đội quân thường trực người Thụy Sĩ để hoạt động dưới sự điều động trực tiếp của Giáo hoàng. Ngày 22 tháng 1 năm 1506, đội quân đầu tiên là 150 binh lính người Thụy Sĩ được chỉ huy bởi Đại úy Kaspar von Silenen, đã đến Vatican. Họ sớm nổi tiếng về sự hy sinh và lòng dũng cảm, như đã được thể hiện trong trận bạo loạn cướp phá thành Rome xảy ra vào năm 1527, khi có đến 157 trong số 189 lính đã hy sinh để bảo vệ Giáo hoàng Clement VII. Lực lượng Vệ binh Giáo Hoàng cũng đã chuẩn bị cho sự hy sinh tương tự trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, lực lượng vệ binh này đã trấn giữ các vị trí phòng thủ quan trọng khi quân Đức tràn vào Rome; tuy nhiên Adolf Hitler đã chọn không tấn công Vatican.

Năm 1914 đơn vị vệ binh được tái tổ chức gồm một chỉ huy mang cấp bậc đại tá, 20 sĩ quan cấp bậc thấp hơn, một tuyên úy và 110 binh lính. Công cuộc cải tổ tiếp tục được thực hiện vào các năm 1959, 1976, năm 1979 quân số được cố định ở mức 100 người gồm một chỉ huy, 3 sĩ quan cấp cao, một tuyên úy, 23 sĩ quan cấp thấp hơn, 2 tay trống và 70 lính vũ trang bằng giáo mác.

Năm 1981 Vệ binh Thụy Sĩ đã giúp bảo vệ Giáo hoàng John Paul II trong vụ ám sát ở Quảng trường St. Peter. Những hình ảnh từ sự kiện đó vẫn còn gây nhức nhối cho đến ngày nay. Ngày 13 tháng 5, như thường lệ trong buổi tiếp kiến chào đón khoảng 15.000 giáo dân hành hương, khoảnh khắc khi Đức Giáo hoàng đỡ một bé gái có mái tóc xoăn vàng, cha mẹ vừa nâng đứa bé lên để Đức Giáo hoàng ban phước lành, tiếng súng đã vang lên, Giáo hoàng gục ngã trong tay của người thư ký, chiếc xe màu trắng chở ngài cấp tốc chạy thẳng đến bệnh viện Gemelli. Khi những lời cầu nguyện còn vang lên từ những tín đồ trên khắp thế giới, Giáo hoàng đã qua khỏi cơn nguy kịch sau một cuộc phẫu thuật dài và phức tạp. Hung thủ ám sát Ngài bị bắt ngay tại chỗ, sau đó bị kết án chung thân. Ngày 27 tháng 12 năm 1983, Đức Gioan Phaolô II viết thông điệp Dives in Misericordia, Ngài bước vào nhà tù Rebibbia tại Rome để thăm kẻ đã bắn mình - Mehmet Ali Ağca người Thổ nhĩ Kỳ và cũng để tha thứ cho ông ta về vụ ám sát. Giáo hoàng đã làm đơn xin ân xá cho hung thủ. Mehmet Ali Ağca được tổng thống Ý Carlo Azeglio Ciampi ân xá theo yêu cầu của Giáo hoàng và bị trục xuất về Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 6 năm 2000.

Tại hiện trường khi ấy, Alois Estermann là cận vệ mặc thường phục đang ở gần nhất, đã lao vào cứu Giáo hoàng, anh ta trở thành anh hùng rồi được phong làm chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Thụy Sĩ vào ngày 4 tháng 5 năm 1998. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau khi được thăng chức, người ta phát hiện Alois và vợ bị bắn chết trong căn hộ của mình ở Vatican, kẻ thủ ác là một lính vệ binh cấp dưới, người này cũng đã tự sát ngay tại chỗ sau khi ra tay; đây là vụ thảm sát đầu tiên xảy ra ở Thành phố Vatican kể từ giữa thế kỷ 19.

Thường xuyên ở cạnh Giáo hoàng trong các nghi lễ đón tiếp: Alois Estermann (trái) trong Thánh lễ Phục sinh ở Vatican vào tháng 4 năm 1998.

Hiến binh Pontifica là lực lượng cảnh sát của Thành phố Vatican. Được thành lập vào thế kỷ 19 dưới sự giám sát chính thức của Giáo hoàng. Pontifica chịu trách nhiệm duy trì trật tự an ninh nội ô của Thành phố Vatican. Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, họ chia sẻ quyền hành với Đội Vệ binh Thụy Sĩ lâu đời (chịu trách nhiệm về an ninh cá nhân của giáo hoàng), Đội cận vệ danh dự Palatine và Đội cận vệ quý tộc.

Đội cận vệ danh dự Palatine được thành lập vào năm 1850 đến năm 1860 có khoảng 750 binh sĩ. Lực lượng này đã từng tham gia vào các hoạt động quân sự bên ngoài các bức tường thành của Quốc gia Vatican cho đến khi Rome bị quân đội Ý chiếm đóng vào năm 1870, sau đó họ bị giảm sức mạnh. Đội cận vệ quý tộc Noble Guard được thành lập từ các đơn vị kỵ binh vào năm 1744 nhưng được tổ chức lại với khoảng 80 người rồi đổi tên vào đầu thế kỷ 19. Các sĩ quan của lực lượng này đều xuất thân từ các gia đình quý tộc, đảm trách nhiệm vụ hộ tống Giáo hoàng trong các dịp lễ hoặc ngoại giao chính thức. Năm 1970, Giáo hoàng Paul VI đã giải tán Lực lượng Hiến binh Giáo hoàng, Đội cận vệ Danh dự Palatine và Đội cận vệ Quý tộc, chỉ giữ lại nguyên vẹn Đội Vệ binh Thụy Sĩ. Trách nhiệm tuần tra Tòa thánh Vatican sau đó đã được chuyển giao cho một tổ chức tư nhân, ngày nay thường được gọi là cảnh sát Thành phố Vatican. Tuy nhiên Quảng trường Thánh Peter vẫn thuộc quyền quản lý của cảnh sát Ý.

Năm 2020, có một quân nhân Thụy Sĩ lai Philippines gia nhập vào Đội vệ binh Thụy Sĩ của Giáo hoàng, trở thành người đầu tiên mang dòng máu Philippines đảm nhận vai trò cận vệ của Giáo hoàng. Trung úy người Thụy Sĩ Vincent Lüthi là một trong 38 thành viên mới của lực lượng Vệ binh đã tuyên thệ trong một buổi lễ ở Vatican vào ngày 4 tháng 10 năm 2020. Tân binh 21 tuổi này là con một, cha là người Thụy Sĩ, mẹ người Philippines đến từ Santa Fe ở đảo Bantayan, Cebu. Vincent Lüthi lớn lên ở Cugy, Thụy Sĩ.

Theo truyền thống, lễ tuyên thệ nhậm chức cho các vệ binh mới được tổ chức vào tháng 5 hàng năm (được dời lại tháng 10 vì đại dịch), để tưởng nhớ sự hy sinh anh dũng của 157 Vệ binh Thụy Sĩ trong cuộc bạo loạn tại thành Rome năm 1527, khi họ bảo vệ Giáo hoàng Clement VII.

Pic: Trung úy người Philippines gốc Thụy Sĩ Vincent Lüthi tuyên thệ với tư cách là một trong những thành viên mới của Đội cận vệ Thụy Sĩ của Giáo hoàng trong một buổi lễ được tổ chức tại Thành phố Vatican ngày 4 tháng 10 năm 2020.

Trước buổi lễ, Đức Giáo hoàng đã gặp gỡ các vệ binh mới và gia đình của họ. Đức Thánh Cha Phanxicô cảm ơn sự phục vụ của Lực lượng Vệ binh Thụy Sĩ và nhắc nhở họ về bổn phận của họ đối với Giáo hội.

"Thời gian ở đây sẽ là một khoảnh khắc độc nhất trong cuộc đời bạn. Cầu mong bạn sống trong tinh thần huynh đệ, giúp đỡ lẫn nhau để có một đời sống Cơ đốc có ý nghĩa và vui vẻ" Đức Thánh Cha nói "Với sự giúp đỡ và quyền năng của Chúa Thánh Thần, bạn sẽ thanh thản đối mặt với những trở ngại và thử thách của cuộc sống. Đừng quên rằng Chúa luôn ở bên cạnh bạn. Tôi chân thành hy vọng rằng bạn sẽ luôn cảm nhận được sự hiện diện an ủi của Ngài."

Nếu quý bạn có dịp đến Rome, đừng quên đến thăm Vatican.

Tổng hợp

ILIXX APP Admin